Wanneer lokale overheden aan uitgebreide mobiliteitsplanning doen, nemen ze daarbij ook de belangrijke taak op zich om de infrastructuur voor fietsers en voetgangers uit te breiden en te verbeteren. Door ervoor te zorgen dat de fiets- en voetgangersinfrastructuur veilig, uitgebreid en comfortabel is, maken steden veilig vervoer een stuk toegankelijker. 

Plannen voor veilig vervoer

Mobiliteit heeft een rechtstreekse invloed op de toegankelijkheid van diensten en kansen, de klimaatverandering en het welzijn van de bevolking in het algemeen. Het is dan ook logisch dat heel wat steden en gemeenten nieuwe investeringen maken op dit gebied. Nieuwe fietspaden, meer fietsenstallingen, bredere trottoirs… er is heel nog wat ruimte voor verbetering wat veilig vervoer betreft. En die komt er liefst zo snel mogelijk, want in Vlaanderen is 4 op de 10 verkeersslachtoffers voetganger of fietser.

“Tegen ten laatste in 2025 moet 20% van de functionele verplaatsingen in Vlaanderen met de fiets gebeuren. (…) Hét accent in dit geactualiseerd verkeersveiligheidsplan ligt niet voor niks op de actieve weggebruiker. Er wordt daarom ook versterkt ingezet op een jaarlijkse sterke daling van het aantal verkeersslachtoffers zodat er in 2040 geen dodelijke voetgangers- of fietsslachtoffers meer vallen.”

– Verkeersveiligheid Vlaamse Overheid

Maar hoe bepaal je welke strategie de juiste is om de veiligheid voor fietsers en voetgangers in je stad of gemeente te vergroten? Hoe bepaal je de juiste prioriteiten? Welke acties moeten worden ondernomen, en wat moet worden gefinancierd? Dat is waar digitale participatie kan helpen.

Digitale participatie voor veilige mobiliteit

Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen wat de pijnpunten zijn in je lokale omgeving. Welke problemen halen je inwoners aan? Is er nood aan betere voetpaden, zebrapaden of fietsenrekken? En welke plaatsen moeten het dringendst worden aangepakt? Zijn er bijvoorbeeld onveilige kruispunten die je aandacht verdienen?

Digitale participatie is de beste manier om een idee te krijgen van de dringendste problemen én de mogelijke oplossingen. Het zijn je inwoners die zich elke dag in je lokale omgeving voortbewegen, dus ze hebben mogelijk al nagedacht over innovatieve oplossingen die iedereen ten goede zouden kunnen komen. Enkele populaire oplossingen die community’s aandragen voor veilig vervoer zijn:

  1. Het verbeteren van fiets- en voetgangersinfrastructuur in de buurt van stations en bus/tramhaltes. Gebruikers van het openbaar vervoer doen per definitie deel van hun reis te voet of met de fiets.
  2. Het creëren van veilige voetgangersomgevingen, die bijvoorbeeld goed verlicht zijn, afgescheiden zijn van het verkeer, en waar de hulpdiensten makkelijk bij kunnen komen. 
  3. Het verlagen van de maximumsnelheid in drukke gebieden. Dit zorgt voor een veilige publieke ruimte die meer wandelen en fietsen aanmoedigt.
  4. Het investeren in vervoersmiddelen die toegankelijk zijn voor gebruikers van alle leeftijden en fysieke mogelijkheden. Inclusieve straten hebben ruimte voor motorrijders, fietsers, voetgangers, rolstoelgebruikers en pendelaars. In Vlaanderen gaan veel steden en gemeenten zelfs zo ver dat bepaalde delen van de stad volledig autovrij zijn, zoals Gent. 

“Met het STOP-principe (Stappers, Trappers, Openbaar vervoer en dan pas Personenwagens) geven we meer ruimte aan fietsers en voetgangers. Dat betekent niet dat de wagen voortaan op stal moet. Iedereen kan zijn eigen mobiliteitskeuzes blijven maken. Het komt er op aan om op het juiste moment voor het gepaste vervoermiddel te kiezen.”

Mobiliteitsplan Stad Gent

Hoe je je community betrekt bij het vormgeven van veilig vervoer

Als je klaar bent om samen met je inwoners en andere betrokken partijen oplossingen voor mobiliteitsproblemen te bedenken, zijn er enkele mogelijke manieren om daaraan te beginnen. Zo kan je bijvoorbeeld overwegen om een enquête of poll te lanceren om een beter inzicht te krijgen in de behoeften van de lokale gemeenschap. Of je kan meteen aan de slag gaan met het visualiseren en in kaart brengen van probleemgebieden.

Dat is precies wat de gemeente Beveren deed om sluipverkeer aan te pakken. Om doorgaand verkeer uit woonwijken te weren en zo een veiligere omgeving te creëren voor fietsers en voetgangers, riep het bestuur een klankbordgroep in het leven, waarin lokale experts en betrokken partijen hun input konden delen. Er werd ook een knelpuntenkaart opgemaakt, die de lokale pijnpunten duidelijk in kaart bracht. Deze voorbereiding lag aan de basis van de verschillende mogelijke maatregelen die aan de inwoners werden voorgelegd.


Of je er nu voor kiest om je community bij een bestaand plan te betrekken of liever met hen van nul begint, je kan op elk moment met digitale participatie beginnen.

Lees meer over digitale participatie en mobiliteit: