Vooraleer je een burgerparticipatieplan uitzet, moet je je de vraag stellen waarom burgers zouden participeren. De motivaties en de doelstellingen van de burger leiden tot een effectievere participatiebeleid. Eén van de instrumenten om burgerparticipatie te versterken is gamificatie. Door een meer competitief en speels karakter toe te kennen aan je volgende crowdsourcing project, kan het engagement aanzienlijk verhogen.
Begrijp de motivaties van de burger
Zoals Jeff Howe het stelt in zijn boek ‘Crowdsourcing‘:
Mensen zijn geneigd te participeren wanneer hun psychologische, sociale of emotionele noden vervuld worden. En wanneer dat niet het geval is, zullen ze niet participeren.
Crowdsourcing heeft aangetoond dat, in tegenstelling tot de conventionele intelligentie, mensen niet altijd handelen in voorspelbare, zelfvoorzienende patronen. Veel eerder zijn mensen gedreven om bij te dragen door een complex web aan motivaties, inclusief de wens om iets te creëren waarvan de grotere gemeenschap beter van wordt alsook door het beoefenen van een vaardigheid waarin ze uitblinken.
Over grote lijnen valt motivatie op te delen in twee componenten: intrinsieke en extrinsieke motivatie.
Intrinsieke motivatie
Voorbeelden van intrinsieke motivaties zijn creatieve voldoening, het geloof in een project en zelfs het gevoel van verplichting tegenover de maatschappij of gemeenschap. Als gevolg daarvan vallen onder intrinsieke beloningen autonomie of de vrijheid en creativiteit die men ervaart, deel uitmaken van een gemeenschap, leren tijdens het proces en iedere andere vorm van altruïsme.
Om een voorbeeld te geven, 1 op de 2 vrijwilligers die bijdragen tot Wikipedia geven aan als hoofdmotief het feit dat ze hierbij bijdragen tot de uitbouw van kennis voor de mensheid te hebben. In de context van een stad of gemeente: burgers worden gemotiveerd door het feit dat ze co-eigendom kunnen nemen door ideeën voor te stellen en, door dat te doen, dat ze kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van hun lokale omgeving. Belangrijk hier is dat de deelnemers hun moeite dient te leiden tot een gemeenschappelijk doel, hetgeen vaak aanwezig is door de sterke verbintenis die men kent met zijn/haar buurt of gemeente.
Extrinsieke motivatie
Geldelijke beloningen, toename in reputatie en sociale erkenning zijn goede voorbeelden van extrinsieke motivatoren. Met andere woorden, gamificatie — nl. het aanwenden van spelprincipes en speeltechnieken in een niet-spelcontext (zoals een participatieplatform) om menselijk gedrag op een positieve wijze te sturen — is een mechanisme dat extrinsieke overwegingen losmaakt bij de burger. Deze beloningen en het gevoel van plezier toe te kennen aan crowdsourcing ideeën van burgers, kan een uitstekende aanpak zijn om het engagement te verhogen.
Gamificatie in burgerparticipatie
Naast de burgers’ wens om samen te werken en bij te dragen aan de lokale gemeenschap, kan gamificatie bijkomende incentives aanbieden door er persoonlijke voordelen uit te halen. Afhankelijk van de doelgroep van jouw crowdsourcing campagne, kunnen verschillende gamificatie mechanismen gebruikt worden.
Sociale reputatie
Niemand kan ontkennen dat de mens competitief van aard is. Het bijhouden van hoeveel stemmen een burger heeft gekregen op zijn ideeën, kan een krachtige manier zijn om sociale erkenning te bieden. Burgers zullen namelijk hun uiterste best doen om met mooie ideeën op de proppen te komen, opdat ze meer punten kunnen verzamelen en hun score kunnen verhogen.
Een ander interest element dat men kan overnemen van gamificatie, is het weergeven van de burger z’n score op een publiek leaderboard. De mogelijkheid om in reputatie te stijgen in de lokale gemeenschap dient als een sterk motief om te participeren.
Erkenning van expertise
Burgers vormen een heterogene groep aan individuen met elk hun eigen vaardigheden, expertise of interesses. Om deze verschillende soorten expertise (bvb. in overeenstemming met de onderwerpen of uitdagingen waarin ze hun input kunnen geven) te erkennen, kan hen belonen met badges een essentiële motivator zijn. De badges die een burger kan verkrijgen kunnen facultatief aansluitend publiek erkend worden ook buiten het participatieplatform door open badges uit te geven.
Dit mechanisme van badges staat de lokale overheid toe om burgerexperten in de verscheidene onderwerpen te identificeren. Dat is exact hoe je het meeste uit crowdsourcing kan halen: door gericht aan burgers de stedelijke uitdagingen te presenteren op basis van hun persoonlijke interesse en/of expertise.
Levensechte beloningen
Lokale overheden kunnen engagement meer fun en belonend maken door de virtuele gamificatie te verbinden aan levensechte voordelen voor de geëngageerde burger. Vele steden hebben een alternatieve munt om de lokale economie te ondersteunen.
Burgerparticipatie wordt erg tastbaar wanneer de online engagementsscore kan worden omgewisseld in lokale ervaringen. Ook hier kunnen de beloningen min of meer gepersonaliseerd worden door hen te linken aan het onderwerp waarbinnen de burger heeft bijgedragen. Zou het niet geweldig zijn mocht je naar het lokale theater kunnen dankzij je waardevolle bijdrage aan het lokale cultuurbeleid? Of dat je gratis naar het publieke zwembad kan na veel steun te hebben gekregen op je ideeën binnen sport in de stad?
Verhoogd engagement
Het is duidelijk dat gamificatie burgers op een effectieve manier kan mobiliseren in publieke besluitvorming. Maar besef echter dat gamificatie ook nadelige effecten kan hebben wanneer de burger er de waarde niet van inziet. Met andere wooden, start met gevoel te kunnen bijdragen aan de lokale gemeenschap, en versterk dit op zijn beurt door het toepassen van slimme gamificatie. Burgerparticipatie wordt heel wat makkelijker en een plezier, terwijl de lokale overheid op een veel gerichtere ideeën kan gaan verzamelen bij de burger. Win-win.
