W październiku 2019 roku w mieście Kortrijk (76 265 mieszkańców) odbyło się pierwsze cyfrowe referendum we Flandrii. Pytanie: “Czy zgadzasz się, że centrum Kortrijk powinno być wolne od samochodów przez ustaloną niedzielę każdego miesiąca?”

Mieszkańcy Kortrijk (od 16 roku życia) mieli tydzień na podjęcie decyzji. Po wpisaniu krajowego numeru rejestracyjnego (rodzaj elektronicznego Dowodu osobistego), mieszkańcy uzyskali dostęp do ankiety za pośrednictwem platformy internetowej CitizenLab.

Referendum wymagało jednak jasnego określenia zasad. Aby wynik był wiążący, udział musiało wziąć co najmniej 2000 uczestniczących w nim obywateli, a różnica pomiędzy głosami na “tak” i “nie” musiała wynieść 2,5%. Aby zapewnić, że każdy podejmie świadomą decyzję, miasto Kortrijk przeprowadziło kampanię informacyjną, która miała na celu przedstawienie argumentów za i przeciw.

Ostatecznie w sondażu wzięło udział prawie 10 000 spośród wszystkich 60 000 obywateli z prawem głosu. Stanowi to imponujący wskaźnik uczestnictwa w wysokości 16%!

“To najlepszy sposób na włączenie obywateli w proces tworzenia naszej polityki. Referendum przez internet ma znacznie większy wpływ niż wszystko, co jest omawiane w radzie miejskiej. Chcemy organizować takie referendum każdego roku i będziemy pytać naszych obywateli o to, na co chcą głosować.”

Vincent Van Quickenborne, burmistrz Kortrijk

Doświadczenie z udziałem obywateli

To nie był pierwszy zakrojony na szeroką skalę internetowy projekt uczestnictwa w Kortrijk. Wcześniej tego roku miasto zebrało pomysły od swoich mieszkańców, aby opracować wieloletni plan pod nazwą “Great Questioning”. Ten strategiczny plan, podzielony na 10 tematów, został przekazany mieszkańcom miasta na platformie internetowej. Kortrijk chciało stać się najbardziej przyjaznym dla rowerzystów miastem we Flandrii, osiągnąć solidarność w zakresie różnorodności, obniżyć wskaźniki ubóstwa, nadać priorytet ochronie środowiska – innymi słowy sprawić, aby mieszkańcy byli dumni ze swojego miasta.

Projekt doprowadził wówczas do zarejestrowania 1 323 mieszkańców. Użytkownicy ci wyrazili swoje pomysły i obawy w 4 829 głosów, 462 pomysłów i 371 komentarzy. Wydobyto w ten sposób najważniejsze tematy dla mieszkańców: obywatele wyraźnie skupili się na mobilności i bezpieczeństwie ruchu oraz kwestiach związanych ze środowiskiem.

Kortrijk jako historia sukcesu: kluczowe czynniki powodzenia projektów partycypacji obywatelskiej

1. Mocny start

To stara prawda, że dobry start to połowa sukcesu. Oba miejskie projekty Kortrijk zostały uruchomione przy okazji wydarzeń, które nadały natychmiastowego impetu w mediach. Podczas noworocznej fety w mieście rozpoczęto kampanię ” Great Questioning ” uruchamiając cyfrową ankietę. Po wyjaśnieniu ze strony radnych, uczniowie piątej i szóstej klasy kolegium Księdza Bosko otrzymali zaszczyt bycia pierwszymi wyborcami. Ponadto oba projekty zostały ogłoszone w pomysłowych filmach, w widocznym miejscu na stronie internetowej, w biuletynie miejskim i w mediach społecznościowych.

2. Proste uczestnictwo

Im mniej przeszkód mają do pokonania obywatele, aby wziąć w czymś aktywny udział, tym większe jest prawdopodobieństwo, że faktycznie to zrobią. Oba projekty uczestnictwa Kortrijk były jasno opisane, pytania były sformułowane w sposób klarowny, a głosowanie odbywało się za pomocą jednego kliknięcia. Głosowanie jest z natury rzeczy czymś łatwym i nie wymagającym wielkiego nakładu działaniem, a jednocześnie daje odczuwalne poczucie wpływu na rzeczywistość. Poza tym wszystkie tematy, które były przedmiotem debaty na platformie, były kwestiami istotnymi i bezpośrednio związanymi z codziennym życiem obywateli.

3. Szybkie informowanie o pierwszych rezultatach

To ważne, aby obywatele czuli, że ich głos jest naprawdę ważny. Jednym ze sposobów na zbudowanie tego zaufania jest wczesne przekazywanie wyników. W “Great Questioning” miasta Kortrijk wstępne rezultaty głosowania w jeszcze trwającej kampanii zostały ogłoszone już dwa tygodnie po jego rozpoczęciu, ale przed ostatecznym zakończeniem. Sprytne posunięcie, ponieważ wywołało falę zainteresowania i zmobilizowało nowych uczestników do zabrania głosu. Pokazało też wyraźnie, że miasto potraktowało wyniki poważnie. W przypadku sondażu internetowego, miasto natychmiast ogłosiło jego wynik na konferencji prasowej. Wyniki zostały również udostępnione online.

Chcesz wiedzieć więcej?

Chcesz zobaczyć, jak może wyglądać udział obywateli w Twojej gminie?
Nasi eksperci chętnie pokażą Ci, jak działa platforma.

[Ostatnia aktualizacja: listopad 2019 roku]