Wie is er nog niet bezig met de energietransitie? Veel huizen en bedrijven gaan ‘van het gas af’, zoals dat heet. Gemeenten zoeken dus naar alternatieven voor warmte en zetten in op isolatie van woningen. Maar als je op grote schaal huizen isoleert aardgasvrij maakt, heb je een aanpak op maat nodig. Wijken verschillen immers sterk. Denk aan de inrichting en de staat van de huizen, maar ook aan behoeften van inwoners.
Daarom is het belangrijk dat gemeenten een specifiek wijkuitvoeringsplan maken voor de energie- en warmtetransitie én hun inwoners hierbij betrekken. In deze voorbeeldcases zie je de kracht van participatie bij wijkuitvoeringsplannen.
Schagen gaat samen met de inwoners voor een aardgasvrije gemeente
De Noord-Hollandse gemeente Schagen (± 47.000 inwoners) richt zich op het isoleren van woningen, om zo vanaf 2030 verschillende wijken aardgasvrij te maken.
Voor de eerste stap maakte de gemeente een overzicht van de meest kansrijke wijken om dit te doen. Hieruit kwamen negen gebieden. Vervolgens was het tijd om bewoners te informeren, met ze in gesprek te gaan en ze te laten meedenken over de transitie.
Isoleren kun je leren
Bij isoleren komt nogal wat materiaal kijken. Denk aan isolatiemateriaal voor spouwmuren, vloeren, bodem en het dak. Om bewoners in staat te stellen de isolatie goed uit te voeren, werkte Schagen samen met Duurzaam Bouwloket, een adviesbureau voor energiezuinige woningen.
De gemeente en Duurzaam Bouwloket zetten samen een inkoopactie op, zodat deelnemers een gunstige prijs kregen. Bewoners konden zich aanmelden en vrijblijvend een offerte aanvragen. Ook was er een online informatieavond, zodat geïnteresseerde bewoners precies wisten waar ze aan toe waren.
De Energiebespaarbus
Bij een ingrijpende verandering als de warmtetransitie wilde de gemeente Schagen er natuurlijk voor zorgen dat alle inwoners goed op de hoogte waren. En hoe bereik je veel mensen? De Energiebespaarbus bracht uitkomst.
Deze bus van Duurzaam Bouwloket ging door verschillende buurten in Schagen. Mensen konden hier al hun vragen stellen aan energieadviseurs- en coaches, waarbij ze direct zagen hoe bijvoorbeeld een vloerverwarming werkt. Ook aan degenen die niet konden langskomen was gedacht; zij konden hun vragen telefonisch of per mail stellen. Het was ook mogelijk om een energiecoach langs huis te laten komen.
Kijk mee bij het participatieproject van Schagen
Antwoorden op verduurzamingsvragen in Hollands Kroon
Naast isolatie zijn er natuurlijk meer manieren om huizen te verduurzamen en energiezuiniger te wonen. Voorbeelden daarvan zijn het installeren van een warmtepomp of een energiepaneel laten aanbrengen op je dak.
De gemeente Hollands Kroon (± 49.000 inwoners) sloeg hiervoor de handen ineen met bewonersgroep ‘De Samendoeners’. Gezamenlijk zoeken zij de beste manieren om huizen te verduurzamen door in gesprek te gaan, tips en ervaringen te delen en vragen te beantwoorden.
Leren van de buren
In maart 2022 begon het eerste energiebespaarcafé, waarna nog een reeks van deze bijeenkomsten volgde. Eén van de bijeenkomsten werd ook online georganiseerd. Inwoners konden al hun vragen stellen en ideeën uitwisselen. Inwoners die al ervaring hadden met het energiezuinig maken van hun huis, vertelden over hun ervaring.
Voor de overige specifieke en technische vragen schoven ook deskundigen aan. Daarnaast deelt de gemeente een ‘energiebespaarkrant’ op het participatieplatform met handige factsheets.
Naar het participatietraject van Hollands Kroon
Meer lezen over participatie en duurzaamheid?
- Overzichtspagina: Burgerparticipatie voor milieu en duurzaamheid
