Of het nu gaat om duurzame stadsontwikkeling, afval- en vervuilingsbeleid, natuurbeheer of het informeren van gezinnen en bedrijven over milieubeleid, lokale overheden spelen een noodzakelijke rol in het stimuleren van milieuprogramma’s binnen hun lokale community’s. Omdat milieu- en klimaatprojecten zo complex en veelomvattend zijn, is het belangrijk dat lokale overheden hun community’s betrekken bij het opstellen van plannen van aanpak. Zo kunnen ze samen prioriteiten voor klimaatactie in kaart brengen.

Maar hoe ziet klimaatactie er precies uit op lokaal niveau? Dit is hoe enkele lokale overheden uit het CitizenLab-netwerk deze kwesties hebben aangepakt:

1.  De gemeente Boom combineert online en offline participatie voor klimaatactie ??

Boom wendde zich tot haar inwoners om ideeën te verzamelen voor het lokale klimaatactieplan. De gemeente had hierbij duidelijke doelstellingen voor ogen: de CO2-uitstoot tegen 2030 verminderen met 40% verminderen en het lokaal en circulair verbruik van goederen, groen en water bevorderen. Daarnaast organiseerden ze tussen maart en mei ook 4 persoonlijke brainstormsessies om ideeën om te zetten tot acties. Daarin werden vragen als “Hoe kunnen we meer lokaal consumeren?”, “Hoe kunnen we meer recycleren en hergebruiken?” en “Hoe gebruiken we ons (regen)water efficiënt?” samen aangepakt.

2. De gemeente Rijswijk zet in op het verlagen van CO2-uitstoot ??

Uit deskundig onderzoek bleek dat de luchtkwaliteit in Rijswijk onder het nationale gemiddelde lag. Het bestuur schoot dan ook snel in actie. Maar om bepaalde ingrijpende beslissingen te nemen—zoals het weren van bepaalde auto’s uit bepaalde zones—moesten inwoners natuurlijk geraadpleegd worden. De gemeente besloot inwoners en andere betrokken partijen te vragen om mee te denken waar milieuzones konden worden getrokken zonder het dagelijkse (werk)leven te verstoren. Dit deden ze door een actieplan luchtkwaliteit voor 2020-2021 op te stellen en maatregelen te formuleren die voor schonere lucht zouden kunnen zorgen, zoals het openbaar vervoer verbeteren of fietsen aanmoedigen. Ze polsten bij inwoners wat ze van de voorgestelde maatregelen vonden en of ze andere ideeën hadden. En die gewoonte is blijven bestaan, want de gemeente raadpleegt inwoners nu regelmatig met vragenlijsten en workshops over de uitbreiding van milieuzones.

3.  Franse raadplegingen bepalen prioriteiten in de ecologische transitie ??

Als initiatief van de Vereniging van Innovatieconsultants in het kader van het Franse voorzitterschap van de Europese Unie (PFUE) heeft de #jesuisEUcolo-raadpleging de bevolking betrokken bij het definiëren van prioritaire onderzoeksthema’s voor de ecologische transitie. Deze prioriteiten liggen aan de basis voor de toewijzing van een onderzoeks- en innovatiebudget van maar liefst 95,5 miljard euro. Op hun digitale platform deelde de vereniging de nodige informatie over Horizon Europa, het belangrijkste financieringsinstrument achter het project. Bovendien werden er ook ideeën van de community verzameld om de ecologische transitie te helpen versnellen. Na 4 maanden overleg op het platform zal de vereniging een workshop organiseren om de belangrijkste resultaten, lessen en een samenvatting van de burgervoorstellen voor te stellen.  

4. De crisisplannen voor natuur en klimaatactie in Stirling ??

De Schotse stad Stirling streeft ernaar om samen met inwoners klimaatactie te ondernemen om de koolstofuitstoot te verminderen, het verbruik van grondstoffen terug te dringen, de natuur te beschermen en zich voor te bereiden op de gevolgen van de klimaatverandering, zodat deze uitdagingen proactiever kunnen worden aangepakt. Om ervoor te zorgen dat inwoners een sterke informatiebasis hadden voor ze aan het project deelnamen, deelde de stad alle nodige context over de opwarming van de aarde en de VN-doelen voor duurzame ontwikkeling, en hielden ze 3 live presentaties over de inhoud van hun crisisplan. Ze vroegen inwoners en andere lokale belanghebbenden om hun feedback te geven op dit plan aan de hand van een korte poll en open opmerkingen, en deelden de resultaten openlijk op het platform. Vervolgens deelde de stad ook het definitieve plan en de bijbehorende strategische milieubeoordeling, inclusief de resultaten van de bewonersenquête. 

5. Wunsiedel onderzoekt het potentieel van waterstof voor hernieuwbare energie ??

Met financiële steun van de federale regering ontwikkelde Wunsiedel een innovatieve kijk op hernieuwbare energie met waterstof. Zo hoopt het district een voorbeeld te worden voor het hele land, dat ernaar streeft om tegen 2050 CO2-neutraal te zijn. Maar voor ze beslissingen maakten, besloot ht bestuur inwoners te raadplegen over de belangrijkste uitdagingen en kansen op vlak van hernieuwbare energie. Daarmee wilden ze vooral diegenen bereiken die het meest te maken krijgen met veranderingen in transport, zoals vrachtwagenchauffeurs of knooppunten van openbaar vervoer. Op hun digital platform ontleedden ze dit traditioneel zware onderwerp door eenvoudige vragen te stellen als “wat heeft je bedrijf nodig om over te schakelen op waterstof als energiebron?” “Welke uitdagingen zie je daarin?”

Participatie voor milieu- en klimaatprojecten 

Participatie kan lokale overheden helpen om netelige onderwerpen aan te pakken, zoals klimaatverandering, het milieu en duurzame ontwikkeling. Steden en gemeenten kunnen van alles doen om deze problemen aan te pakken. Participatie kan hen helpen om innovatieve oplossingen te co-creëren.

Nog steeds nieuwsgierig? Lees meer over de rol van participatie in klimaatactie: