Het belang van online burgerparticipatie voor zowel burger als overheid wordt steeds vaker erkend. Echter, nauwkeurige metingen over het effect van deze vorm van participatie op onze maatschappij blijken nog lastig.
Burgerparticipatieprojecten zijn vaak gericht op het verbeteren van ongrijpbare indicatoren in onze gemeenschap, zoals vertrouwen of maatschappelijke betrokkenheid. Door gebrek aan geschikte maatstaven (en tijd) is het niet ongebruikelijk dat steden en gemeente afzien van de evaluatie van het effect van hun projecten. Deze evaluatie is echter essentieel: het maakt mogelijk om de strategie van een platform aan te passen, de gebruikte maatstaven te verbeteren en vooral de voordelen van burgerparticipatie aan te tonen. Hier zijn enkele praktische inzichten voor het meten van de impact van jouw digitale burgerparticipatieproject!
Dit bericht is een extract uit onze gids “Impact meten in Civic Tech”, die hier gratis te downloaden is.
1. Bepaal je focus
De eerste stap in het evalueren van een online participatieproject is het vaststellen van duidelijke doelstellingen. In plaats van te focussen op grote doelen, zoals “verbetering van de participatieve democratie”, is het raadzaam om eerst aandacht te schenken aan concrete resultaten, in lijn met jouw prioriteiten. Definieer je doelstellingen in overleg met alle betrokkenen van het project zodat alle neuzen dezelfde kant op staan.
2. Wees transparant bij data collectie
Het is verleidelijk om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen, maar een effectieve selectie zorgt ervoor dat je jezelf niet verliest in alle cijfers én ethisch bezig blijft. Burgers moeten zich er altijd bewust van zijn dat deze gegevens worden verzameld, moeten geïnformeerd worden over waarom ze worden verzameld, en hoe ze worden gebruikt en opgeslagen. Het hoofddoel van Civic Tech is het dienen van het algemeen belang, en transparantie zorgt er dus voor dat deze praktijken niet omslaan en het vertrouwen van de burgers ondermijnen. Probeer in elk geval te vermijden dat jouw platform persoonsgegevens die niet gerechtvaardigd kunnen worden.
3. Hoge cijfers betekenen niet per se hoge impact
Wanneer we het over meten hebben, denken we vaak gelijk aan cijfers. Maar hoge cijfers hebben niet per se hoge waarde – zeker als het gaat om het effect van online burgerparticipatieprojecten. Participatie is een kwestie van betrokkenheid en kan niet altijd worden gemeten aan de hand van muisklikken. Vandaar dat het belangrijk is om de kwantitatieve data van ons burgerparticipatieplatform niet als enige maatstaf bij het meten van impact.
4. Maak onderscheid tussen zichtbare en onzichtbare impact
Een digitaal participatieproject heeft meestal een zichtbare impact en een onzichtbare impact op de gemeenschap. De zichtbare impact is samengesteld uit tastbare, korte termijn indicatoren die gemakkelijk te meten zijn: het aantal deelnemers, het aantal uitgebrachte stemmen of het aantal ideeën op een platform. Deze resultaten worden nagegaan met behulp van de analysemogelijkheden van het platform of met behulp van tools zoals Google Analytics. Vaak zijn dit de cijfers die naar het management worden gecommuniceerd of op de officiële kanalen van de stad worden gedeeld. Deze cijfers zijn een goede indicator voor het onmiddellijke succes van een project, maar ze laten niet zien wat de lange termijn effecten van het project zijn en wat het daadwerkelijk heeft kunnen veranderen voor de gemeenschap.
Onzichtbare impact omvat vaak de bredere en langere termijn doelen van een platform voor burgerparticipatie, zoals het vergroten van het vertrouwen of de betrokkenheid van de burgers. Dit effect is minder gemakkelijk rechtstreeks te meten en kan zelf ongrijpbaar lijken… maar dat is het niet! Het is mogelijk om numerieke indicatoren te gebruiken om deze onzichtbare waarden te evalueren. Zo kan het vertrouwen worden gemeten door middel van regelmatige enquêtes; burgerparticipatie kan worden gemeten aan de hand van de deelname aan verkiezingen of het aantal burgerinitiatieven dat in de stad wordt gelanceerd; interne efficiëntie kan worden gemeten aan de hand van de feedback op de ideeën van de burgers of aan de tijd die nodig is om deze projecten te voltooien.
5. Deel jouw verhalen!
Tijdens de eerstvolgende vergadering over participatie, presenteer je natuurlijk de successen van jouw online platform. Goede cijfers kunnen hierbij helpen, maar verhalen zijn net zo belangrijk. Het vertellen van een duidelijk verhaal over hoe het platform (of een resulterend project) een verandering heeft bereikt, illustreert de sociale impact van jouw project. Bovendien kan het verder verspreiden van deze verhalen leiden tot een domino-effect: burgers worden enthousiast over het feit dat hun stem wordt gehoord, ambtenaren leren om te investeren in publieke participatie, enzovoort. Als wij de voortdurende groei van Civic Tech en online burgerparticipatie verder willen stimuleren, moeten we duidelijke en eerlijke verhalen vertellen over de impact!
Voor meer informatie rondom het meten van impact van digitale participatieprojecten vind je hieronder onze gids. Deze is speciaal ontworpen voor steden en gemeenten en bevat verder tips en uitleg over het meten van de effecten van jouw platform. Andere gidsen rondom online burgerparticipatie zijn te vinden in ons kenniscentrum.