De pandemie zorgde ervoor dat studenten lange tijd hun campussen, kamers of klaslokalen moesten missen. Leren, studeren en examens afleggen werden digitale—en vaak best eenzame—ervaringen.
Nu de wereld stilaan heropent halen studenten opgelucht adem en keren ze terug naar een normalere, persoonlijkere manier van leren. Maar om de vele facetten van het universiteitsleven te kunnen herstellen—en vooral, om dat op een veilige manier te kunnen doen—moeten scholen een strategie vastleggen. En idealiter ontwikkelen ze die strategie in samenspraak met zij die er rechtstreeks de gevolgen van ondervinden: de studenten.
De ULB, de Université Libre de Bruxelles, was op zoek naar een manier om studenten rechtstreeks te betrekken bij het bepalen van prioriteiten en het opstellen van actieplannen. Om deze missie kracht bij te zetten besloot de ULB-organisatie een participatieplatform te lanceren. Ja hoor, dat lees je goed—een participatieplatform is niet alleen geschikt voor overheden, maar kan de sociale impact van heel wat verschillende projecten versterken. In dit project, dat nog steeds aan de gang is, helpt het om de input van studenten te stroomlijnen en duurzame co-creatie van de heropeningsstrategie te garanderen. Zoals Aurélie Tibbaut, Coördinatrice van het PolicyLab@ciencePo, aangeeft: “Dit zijn harde tijden geweest voor onze studenten. Nu we eigenlijk terug naar de campus kunnen, moeten we ervoor zorgen dat ze zich gehoord voelen. Met een participatieplatform kunnen we een constructieve dialoog voeren die ons helpt bepalen wat zij belangrijk vinden.”
Van laag naar hoog engagement
Om ervoor te zorgen dat elke student kan deelnemen gebruikt de ULB een mix van participatietools, van enquêtes tot ideeënverzameling en deliberatie. Naarmate het project vordert komt ook de participatie geleidelijk hoger op de participatieladder te staan, waardoor de steun voor het uiteindelijke actieplan sterker wordt.
Het ULB-project ging van start met een grootschalige enquête om te polsen naar de wensen, behoeften en prioriteiten van studenten bij hun terugkeer naar de campus. Wat blijkt is dat studenten spontane contacten en sociale activiteiten met andere studenten het allermeest missen. Een andere interessante conclusie is dat, als het gaat over de terugkeer naar face-to-face leren, niet iedereen het helemaal eens is. Een aanzienlijk percentage van de participerende studenten geeft aan voorlopig voorstander te blijven van digitale of hybride vormen van lesgeven.
Deze eerste enquête vormde het fundament voor de volgende fases van het project, zoals de ideeënfase. In deze tweede fase werden studenten gestimuleerd om ideeën te delen of te stemmen of reageren op de ideeën van hun medestudenten. Dit zorgde voor een levendige online brainstormsessie, die leidde tot suggesties als hybride examens, sportlessen in de buitenlucht, en de optie om take-away maaltijden te bestellen in het schoolrestaurant.

Het Studentenoverleg
De resultaten van deze initiële participatiefases worden momenteel verder geanalyseerd door het Studentenoverleg. Dit deliberatieve comité bestaat uit gelote studenten, vrijwilligers en vertegenwoordigers van verschillende studentengroepen. Uiteraard is het de bedoeling dat dit comité de diversiteit van de algemene studentenpopulatie aan de ULB weerspiegelt.
Via een mix van groepsdiscussies, plenaire sessies en hoorzittingen met experts zal het Studentenoverleg de input van de studenten analyseren en een lijst met prioriteiten opstellen. Bovendien zorgen ze meteen voor suggesties over hoe die prioriteiten kunnen worden geïmplementeerd. Hoewel de rapporteringsfase nog in volle gang is, kunnen we nu al onthullen dat enkele van de meest gestemde prioriteiten gaan over het aanpakken van eenzaamheid, het verbeteren van de mentale gezondheid van studenten, en het het werken aan een duidelijkere communicatie tussen school en student. Zodra deze fase afgerond is zal de ULB haar studenten via verschillende kanalen op de hoogte brengen van de beslissingen van het Studentenoverleg. Zo komt er een aankondiging op het studentenintranet, een artikel in de nieuwsbrief van de school, en een post op sociale media. De ULB werkt momenteel aan twee video’s om studenten uit te nodigen het volledige rapport op het platform te raadplegen en hun suggesties nog eens toe te voegen.