Aalsmeer, de gemeente van bloemen en de schilderachtige Weistenderplassen, mag sinds kort een ander paradepaardje aan haar erelijst toevoegen: burgerparticipatie.

De Noord-Hollandse gemeente (die zo’n 31.400 inwoners telt) besloot onlangs om bij haar burgers ten rade te gaan en een online participatieplatform op te richten. De bedoeling? Burgers betrekken in het beleid, hun ideeën en suggesties horen én een groener, leefbaarder en aangenamer Aalsmeer bouwen voor iedereen.

De gemeente Aalsmeer lanceerde een uitgebreide campagne om haar burgers op de hoogte te brengen van het participatieproject.

Een project met een dubbel doel

Het doel van het eerste project op het Aalsmeerse platform was eigenlijk tweeledig.
Een online ideeënbus zorgde er enerzijds voor dat burgers op een laagdrempelige manier hun ideeën, meningen, voorstellen, vragen en bezorgdheden konden delen met het lokale bestuur. Dit gaf de gemeente een waardevol inzicht in de prioriteiten die burgers stellen en zorgt ervoor dat ze beter weten hoe een “leefbaarder Aalsmeer” er volgens de inwoners uitziet. Het externe doel is namelijk om constructief te bouwen aan de toekomst van een gemeente waar het voor iedereen aangenaam vertoeven is.

Maar het participatieproject diende ook een intern doel. Door te starten met een eenvoudig en laagdrempelig project raakten de mensen binnen de administratie langzaam overtuigd van de waarde van digitale burgerparticipatie in het algemeen. De open ideeënbus vergde weinig voorbereiding of extra werk, en toonde aan dat de Aalsmeerenaars meer dan bereid waren om hun stem te laten horen. Zo bood dit eerste project een vruchtbare voedingsgrond voor constructieve co-creatie tussen burgers en de gemeente.

“We kozen ervoor om simpel te starten. Eens je een basis hebt kan je daar altijd op verder bouwen. Zo raken onze mensen vertrouwd met het nieuwe proces, en zien ze in wat de waarde is van zo’n platform.”

Hans Buskes, communicatieadviseur van de gemeente Aalsmeer

Deze aanpak wierp z’n vruchten af: ondertussen is er een tweede project gelanceerd dat burgers de kans geeft om hun eigen parkje te ontwerpen.

Burgers maken een échte impact

In een tweetal maanden verzamelde het platform zo’n 130 concrete ideeën. Hiervan werden er na analyse en deliberatie 33 meegenomen naar de implementatiefase. Deze ‘aangenomen ideeën’ gaan onder andere over het planten van meer bloemen en bomen, het installeren van meer zitbankjes in de gemeente en meer speelgelegenheden voor kinderen.

Wat opvalt aan het proces van Aalsmeer is dat alle aangenomen ideeën officiële feedback kregen van de administratie. Via een reactie op het platform wordt telkens duidelijk uitgelegd wanneer en hoe de gemeente het idee zal implementeren. Door duidelijk met burgers te communiceren, dialoog te stimuleren en transparant te zijn over de concrete plannen, versterkt de gemeente het vertrouwen.

Burgers weten precies wat er met hun idee gebeurt, en kunnen trots zijn op het feit dat hun deelname een echte impact had op de plannen van de gemeente. Dit zorgt ervoor dat ze in de toekomst sneller geneigd zullen zijn om opnieuw te participeren!

Bij de lancering van de online ideeënbus legde de gemeente enkele duidelijke selectiecriteria voor de burgerideeën vast. Elk idee zou zorgvuldig geanalyseerd worden op basis van het aantal likes van mede-burgers, praktische haalbaarheid en het kostenplaatje.

Wat maakte dit proces tot een succes?

Aalsmeer is haar online burgerparticipatie begonnen met een project dat zowel intern als extern vertrouwen heeft gecreëerd. Door met een eenvoudig project te starten, kreeg het team de tijd, ruimte en focus om intern te wennen aan het proces. De gemeente was op elk moment transparant over de vervolgstappen – wat weer leidt tot extra vertrouwen van de inwoners in hun bestuur.

De les? Start met een laagdrempelig project zodat je alle afspraken intern en extern kan nakomen en zo een goede voedingsbodem hebt voor verdere online projecten.

[De laatste update van deze case dateert uit November 2019]

Wil jouw stad of gemeente ook starten met online burgerparticipatie? Wij gidsen je graag door het participatieplatform om de mogelijkheden te bespreken.