Voor dit artikel hebben wij gesproken met Noek Pouw en Jessica Lilach. Zij zijn respectievelijk directeur-bestuurder en communicatieadviseur bij woningcorporatie Oost Flevoland Woondiensten.
Participatietrajecten zijn zeker niet het exclusieve domein van (lokale) overheden. Ook woningcorporaties hebben een lange traditie van bewonersparticipatie en ontwikkelen zich hierin door. Dat bewijst de betrokken corporatie Oost Flevoland Woondiensten (OFW), die het afgelopen jaar haar eigen online participatiesite lanceerde. Lees in deze blog waarom ze met CitizenLab aan de slag gaan en wat de doelen zijn voor de lange termijn.
Eerst even een korte introductie. Wat zijn de kernwaarden van woningcorporatie OFW?
Wij zijn een maatschappelijke organisatie met de wettelijke taak om te zorgen voor voldoende betaalbare woningen. Omdat wij werken voor de maatschappij, willen wij ook nauw samenwerken mét die maatschappij. Wat vinden zij ervan? Wat hebben zij nodig? Huurders betrekken bij onze plannen hoort bij ons werk. Mensgericht, Transparant en Samen zijn hierbij onze kernwaarden.
Waarom hebben jullie een online participatieplatform gelanceerd?
Volgens de woningwet zijn woningcorporaties verplicht om participatie in te zetten. Traditioneel gezien voeren we dat overleg met een centrale huurdersvereniging en bewonerscommissies. OFW werkt heel fijn samen met deze huurdersvertegenwoordigers. Daarnaast organiseren we minimaal één keer per jaar een bewonersavond bij ons op kantoor.
Zoals je vaker ziet bij meer traditionele participatievormen zijn het vaak dezelfde, vooral oudere huurders die we op deze manier zien en spreken. Wij zijn daarom op zoek gegaan naar manieren om meer en ook andere huurders te bereiken. Dat lukt dankzij het gemak en de laagdrempeligheid van een online tool als ‘Praatmee’.
Een tweede belangrijke reden is natuurlijk corona. Toen de bewonersavonden door de lockdowns niet door konden gaan, werd duidelijk hoe kwetsbaar onze participatiestructuur is. We hadden ‘Praatmee’ in een heel korte tijd up and running en het is een zegen dat we nu via ons online platform alsnog met huurders in contact kunnen blijven.
Wat zijn jullie doelen voor het participatieplatform?
Met de input van een grotere en meer diverse groep willen we betere beslissingen nemen. Het is voor een professional namelijk moeilijk, of eigenlijk onmogelijk, om altijd precies te weten wat huurders belangrijk vinden. Door zoveel mogelijk huurders te raadplegen en met huurders samen te werken, vergroot je de kans dat je de juiste dingen doet.
Wij zijn de eerste woningcorporatie die werkt met het online participatieplatform van CitizenLab. Het platform is van oorsprong meer ontwikkeld voor overheden, maar wij zien heel veel parallellen en mooie kansen met de tooling van CitizenLab. Als corporatie uit de polder willen we graag ook een beetje pionieren en deze nieuwe methode in de sector bekendmaken.
Hoe reageren jullie huurders op deze nieuwe vorm van participatie?
Aan ons eerste online participatieproject deden al net zoveel mensen mee als gemiddeld aan onze bewonersavonden. En met elk nieuw project groeit het aantal leden. De deelnemers zijn nu 40 jaar of ouder, eerder was dat 60 jaar of ouder.
We horen ook dat andere huurders nu de kans zien om mee te praten. Zo spraken we ouders die vanwege jongere kinderen voorheen niet konden komen, maar die nu in de avond aan de keukentafel online hadden gereageerd op onze vraag over duurzaam wonen. Dus ook dat is positief.
En hoe bevalt jullie start op het participatieplatform van CitizenLab?
We hadden best een beetje koudwatervrees, maar het systeem werkt zo intuïtief dat we eigenlijk redelijk snel en eenvoudig onze eerste campagne konden lanceren. Ons eerste nieuwe inzicht was dat er veel draagvlak is voor de belangrijke thema’s van OFW. Denk bijvoorbeeld aan energiebesparing en klimaatadaptatie. We doen daar al heel veel aan, maar mogen van een aantal huurders zelfs nog wel wat sneller.
Wat ook mooi is, is dat ondanks dat reacties openbaar zijn, we heel persoonlijke en eerlijke reacties krijgen. En daarbij krijgen we ook best eens de veeg uit de pan hoor. Bijvoorbeeld als iemand vindt dat we ergens te weinig aandacht voor hebben of dat het lang duurt voordat we iets aanpakken.
Aan welke projecten werken jullie nu?
We hebben intern bij alle teams de participatiesite besproken, zodat elk team zelf projecten kan aandragen. Bij het uitvoeren van ons jaarplan kijken de teams waarvoor ze participatie kunnen inzetten. Daardoor hebben we al vijf heel verschillende campagnes klaarstaan voor 2022.
We maken bewust een combinatie van lichtere onderwerpen en zware onderwerpen. Lichte onderwerpen zijn bijvoorbeeld de verkiezing voor de Beste Buur en een namenwedstrijd voor nieuwe woongebouwen. Een zwaarder onderwerp is ons nieuwe ondernemingsplan. Daar halen we ook input voor op. We overwegen om ook onze andere stakeholders via het platform te betrekken en informeren.
We willen graag de komende jaren huurders en stakeholders meenemen in alle stappen die we op basis van ons ondernemingsplan zetten. Hoe mooi zou het zijn als we huurders gedurende zo’n lange periode betrokken kunnen houden en dat ze 24/7 kunnen meedenken met de vragen die dan bij de woningcorporatie spelen. We denken dat dat met de tooling van een online participatieplatform kan – en dat zou een droom zijn.
Hebben jullie tips voor woningcorporaties die ook willen beginnen met een participatieplatform?
Wat ons betreft kun je nooit te veel lijnen hebben om de verbinding aan te gaan met je huurders. Daar horen ook digitale kanalen bij. Je kunt als woningcorporatie in de verleiding komen om een eigen platform te ontwikkelen, maar ons advies is om met een gespecialiseerde (SAAS-)partij zoals CitizenLab samen te werken. Dan kun je snel live en profiteer je van mogelijkheden die met nieuwe releases beschikbaar komen.
Bovendien heeft een partij als CitizenLab ook veel in huis om te adviseren over hoe je bepaalde campagnes online vormgeeft. Onder gemeenten zijn al veel goede voorbeelden en wij zouden het mooi vinden als er ook binnen de corporatiesector een gebruikersgroep ontstaat die elkaar inspireert met succesvolle voorbeelden. Wij zijn zelf ook nog aan het leren en ervaren, maar we delen in ieder geval graag onze kennis en ervaring om als sector ‘de maatschappij’ nog beter te betrekken bij ons werk.
