Als het gaat over het betrekken van de community, is social media voor veel overheidsambtenaren het eerste waar ze aan denken. Het is makkelijk toegankelijk, wordt op grote schaal gebruikt en is vaak de eerste plek waar mensen heen gaan om hun meningen te delen over actuele kwesties of lokale onderwerpen. Volgens TechCrunch is het zelfs zo dat 62% van de volwassenen hun nieuws van social media halen.
Maar als we zinvolle en doeltreffende participatie waar willen maken — en dan vooral met het doel om inclusievere, rechtvaardige beleidsvorming te bereiken — zien we dat het sociale mediakanalen doorgaans ontbreekt aan de nuance, veiligheid en deliberatie die nodig zijn om representatieve beslissingen te kunnen sturen.
Social media is reactief, een participatieplatform is proactief
Op social media is zo goed als elk onderwerp vrij bespreekbaar, maar er kan ook heel wat verloren gaan in de enorme hoeveelheid posts die elke dag wordt gedeeld. Dat maakt het voor lokale overheden een stuk moeilijker om proactieve en productieve gesprekken te voeren. Daar komt nog bij dat je op social media vaak vooral genoodzaakt bent om te reageren op de luidste stemmen die graag viraal willen gaan. Sociale mediakanalen zijn dan ook niet representatief genoeg om burgerparticipatie in goede banen te leiden.
Bovendien is de toon op social media vaak overwegend negatief, waardoor het identificeren van problemen en het ontleden van huidige kwesties vaak het zwaartepunt van de discussie vormen. Natuurlijk is het voor elk participatieproces belangrijk om te belichten wat er beter kan. Toch verhindert die negatieve noot vaak een oplossingsgericht gesprek tussen buren of de community en hun vertegenwoordigers.
Maar wat betekent dit allemaal voor je participatieproject? Stel je even dit voor: als gemeente wil je een nieuw beleidsplan opstellen. Hoogstwaarschijnlijk weten inwoners niet eens dat dit proces van start gaat, en dus zullen ze er ook niets over posten op social media. Hoe kan je als bestuur dan weten wat de community graag in dat plan wil zien? En hoe weet je community dat je hard aan het werk bent om een betere toekomst voor iedereen in een plan te gieten?
Een digitaal participatieplatform helpt je om inwoners te betrekken bij proactieve en productieve gesprekken, en hun feedback makkelijk en efficiënt te verwerken. Bovendien biedt het inwoners een centrale plek waar ze een overzicht krijgen van de lopende projecten binnen de community. Dit zorgt ervoor dat je makkelijk onderwerpen behandelt die relevant, actueel en actiegericht zijn, en dat je samen met je inwoners aan een betere community kan bouwen.
Social media is overladen met content, waardoor participatie makkelijk verloren gaat
Social media is een grenzeloze, ontembare ruimte, die verspreid is over verschillende kanalen en apps en geregeerd wordt door steeds veranderende trends. En hoewel het verleidelijk kan zijn om gebruik te maken van de enorme hoeveelheden informatie die op social media beschikbaar zijn, is het ook een enorme beproeving om al die informatie door te zoeken en betrouwbare en productieve feedback eruit te filteren. Oprechte meningen zijn er zeker op social media, maar met zoveel verschillende platforms, groepen en discussies zijn ze vaak moeilijk te vinden en makkelijk te missen.
Bovendien kunnen we ons afvragen: welk percentage van de opmerkingen op social media is echt opbouwend? Op social media staat er weinig op het spel— veel mensen nemen de kanalen niet serieus en posten zaken die de spot drijven met het onderwerp in kwestie. Als drukbezette overheidsambtenaar heb je simpelweg niet de tijd om de content van alle kanalen te filteren op stukjes productieve feedback.
Een specifieke tool voor burgerparticipatie verzamelt alle input van de community op één plek en maakt informatie en wederzijdse dialoog makkelijk toegankelijk voor zowel bewoners als lokale bestuurders. Met één vertrouwd platform dat een laagdrempelige dialoog bevordert, voelen beide partijen zich meer gehoord en betrokken bij wat er wordt besloten. Bovendien biedt een platform ook een duidelijke structuur, met ruimte voor achtergrondinformatie, projectmappen, tijdlijnen en een community van geverifieerde profielen. Een participatieplatform schept structuur in het geven en ontvangen van feedback, zowel voor het bestuur als voor burgers.
Zonder moderatie is er op social media geen controle
Als het niet mogelijk is om geleverde feedback te modereren, zoals op social media, nemen de luidste stemmen vaak het gesprek over. Dit verhindert een zinvol en opbouwend gesprek, en betekent dat het moeilijk kan zijn om dieper op argumenten in te gaan en te begrijpen waarom mensen er bepaalde ideeën op nahouden. Discussies op social media kunnen bemoeilijkt worden door verkeerde informatie. Zonder de mogelijkheid om het gesprek te sturen, bezwijken deze gesprekken onder de emotionele polarisatie die op social media zo welig tiert.
Op een digitaal participatieplatform zijn er wel mogelijkheden om feedback te modereren, wat productieve en veilige communicatie mogelijk maakt. Bij CitizenLab vinden we het erg belangrijk dat feedback vrij blijft van giftige commentaren. We markeren automatisch inhoud die als schadelijk wordt geïdentificeerd, zodat moderatoren binnen je bestuur deze reacties kunnen beoordelen.
Sociale mediakanalen missen databeveiliging, waardoor de kwaliteit van de participatie beperkt blijft
Als publieksgerichte tools hebben sociale mediakanalen geen of amper databeveiliging. Om zinvolle reacties te krijgen op de vele complexe onderwerpen die overheden willen aankaarten, is het essentieel om de juiste contextuele informatie te delen, zodat mensen geïnformeerde feedback kunnen geven. Dit kan beveiligde plannen of data omvatten die beter niet op social media verschijnen. Door de tekortschietende beveiliging en het daaruit voortvloeiende gebrek aan nuttige informatie, vormen mensen te vaak oppervlakkige of zelfs schadelijke meningen.
Bovendien is het op social media niet mogelijk om gegevens te verzamelen over de mensen die deelnemen aan je project. Omdat je niet de ‘eigenaar’ bent van de sociale mediaplatforms in kwestie, kan je alleen basisinformatie verzamelen. Zo is het moeilijk om te weten of de feedback die je krijgt representatief is voor je community in het algemeen.
Met een beveiligd digitaal participatieplatform heb je meer controle over de feedback die wordt toegelaten, en kan je inwoners een volledig beeld geven van het probleem in kwestie, zodat ze meer geïnformeerde feedback kunnen geven. Bovendien kan je gebruikmaken van ingebouwde tools. Zo kan je met onze Insights-functie makkelijk feedback analyseren en problemen opdelen, en helpt ons Representativiteitsdashboard om te bepalen hoe representatief je resultaten zijn. Door bewoners een veilige, gecontroleerde omgeving te bieden om informatie en input te geven en te verzamelen, stelt een alles-in-één platform je in staat om gedetailleerde en datagedreven beslissingen te nemen.
Digitale participatieplatforms zorgen voor relevantere, efficiëntere en veiligere participatie
Participatieplatforms zijn er niet om sociale mediakanalen te vervangen. Deze tools hebben nog steeds een grote meerwaarde in het delen van informatie en updates binnen je community. Maar als het op participatie aankomt, zijn sociale mediaplatforms gewoon te weerbarstig en ongereguleerd.
Een participatieplatform is veel strategischer opgebouwd en biedt je de mogelijkheid om een echte participatiecultuur te ontwikkelen binnen je gemeente, wat vertrouwen stimuleert. Door informatie te consolideren en een veilig, datagedreven platform aan te bieden, verzamel je geïnformeerde feedback en neem je uiteindelijk betere, inclusievere beslissingen.