Er zijn steeds meer en betere mogelijkheden voor digitale burgerparticipatie. Vandaag de dag zijn er een scala aan gebruiksvriendelijke e-tools om gemeenten te ondersteunen met participatie. Juist door het grote aanbod, kan de zoektocht naar het meest geschikte platform tijd en energie kosten. Dit artikel bespreekt waar je in elk geval op moet letten bij het maken van een keuze.

In Nederland alleen al bestaan er onderhand meer dan 20 participatieplatformen, met ieder een andere focus en een andere technologische specificaties. Een keuze is dus niet 1-2-3 gemaakt. Gelukkig hebben zowel Movisie als Bind overzichtelijk whitepapers gemaakt van de verschillende participatietools. Maar wat een platform technisch gezien kan of welke functionaliteiten het ondersteund, is níet het enige wat telt.

10 overwegingen om een goede keuze te maken

Interne overwegingen

1. Één project of meerdere projecten?

Heb je een specifiek project voor ogen? Dan kan een gespecialiseerd platform de makkelijkste en goedkoopste oplossing zijn. Je kan ook investeren in een tool die verschillende mogelijkheden ondersteund. Participatie speelt steeds vaker een grote rol, mede door de Omgevingswet. Grote kans dus dat je nog meer projecten op gaat zetten! In dat geval moet je oppassen voor inconsistentie, zoals overstappen tussen platforms. Dit kost binnen de administratie veel energie en schaadt mogelijk ook het vertrouwen van inwoners. Vraag je dus direct af of je wilt investeren in een platform dat verschillende mogelijkheden ondersteund.

2. In welke fase wil je participatie?

Waar wil je burgers precies bij betrekken? Wil je ze enkel informeren over beleid, dan kan dit vaak ook gemakkelijk via de website of sociale media. Veel tools bieden mogelijkheden tot consultatie, bijvoorbeeld enquêtes of peilingen, maar niet elk platform ondersteunt co-creatie en co-productie, zoals burgerbegrotingen of burgerinitiatieven. Bedenk dus vooraf naar wat voor soort inspraak je op zoek bent, zodat je een platform kiest wat dit ondersteund.

E-tools per beleidsfase in de Movisie Keuzewijzer

3. Als aanvulling of vervanging?

Is het platform een toevoeging aan een offline participatie project dat al loopt of geldt het juist als vervanging? De vuistregel is, in principe, dat online en offline elkaar juist ondersteunen, dus mocht je al bezig zijn met participatie, kijk dan goed welk platform hierbij aansluit.

4. Welke mankracht heb je beschikbaar?

Heb je een groot team aan participatie experts, ICT’ers en communicatie-adviseurs beschikbaar? Dan maak je mogelijk een andere keuze dan een kleinere gemeente die minder tijd heeft om te besteden aan het opzetten, aanpassen en onderhouden van een platform.

5. Wat is je budget?

De prijs van een participatieplatform speelt natuurlijk een rol in de uiteindelijke keuze. Vergeet deze overweging alleen niet af te zetten tegen de andere overwegingen. Ondersteuning of extra functionaliteiten maken de kosten mogelijk hoger, maar zijn een investering op de lange termijn. Heb je maar een klein budget beschikbaar? Weet dan dat dit niet per definitie gelijk hoeft te staan aan kleine ambities.

Technische overwegingen

6. Beschikbare participatiemethode

Stel jezelf en je inwoners de vraag hoe je hen het beste kunt bereiken? Kies je vooraf een methode of heb je liever de mogelijkheid om via een multi-inzetbaar platform verschillende methode uit te proberen? 

7. Gebruiksgemak

Denk hierbij aan het gebruiksgemak voor alle inwoners (front-office) én voor jullie administratie (back-office). Of er een intuïtieve gebruikservaring is, kan je het beste zelf testen door een demonstratie van het platform aan te vragen; bij veel organisaties kan dit gratis! Vraag ook na of het platform toegankelijk is voor mensen met een beperking.

8. Privacy & Veiligheid

Als inwoners moeten registreren op een platform, wil je geen gedoe met persoonlijke gegevens. Kijk vooraf dus kritisch naar de privacy en veiligheid instelling van een platform: zijn deze transparant en aanpasbaar? Wanneer een tool de mogelijkheid geeft om burgers te verifiëren, is het goed om na te vragen hoe de privacy van deze gegevens geregeld is.

9. Inzichten & Data

Het is van belang om te verzekeren dat jij als gemeente eigenaar bent van alle data. Een platform dat deze data visualiseert naar inzichten door middel van dashboards en infographics, kan enorm veel meerwaarde geven. Welke beleidsgebieden worden meer besproken op het platform? En wie heeft hier dan precies over? Deze informatie kan helpen bij het formuleren van beleid.

10. Exporteren van data

Heel fijn om een prachtig platform te hebben, maar de resultaten wil je natuurlijk ook mee kunnen nemen naar vergaderingen én offline participatiemomenten. Bekijk dus of het platform het mogelijk maakt om de data gemakkelijk te exporteren, bijvoorbeeld in de vorm van excel bestanden.

Meer weten over het CitizenLab participatieplatform? Bekijk de keuzewijzers, of neem contact op met een van onze experts voor de mogelijkheden. We gidsen je in een gratis demo graag door de functionaliteiten van het platform!

CitizenLab in de “Whitepaper Participatieplaformen” van Bind